Dünyada ev doğumları oranının en yüksek olduğu ülke Hollanda’ dır ve burada tüm doğumların en az üçte birinin evde gerçekleştirilir.
Hollanda’ da 150 bine yakın kadın üzerinde gerçekleştirilen bir çalışmada ciddi komplikasyonların ev doğumlarında 1000’ de 1 iken bu oranın hastane doğumlarında 1000’ de 2.3 olduğu bildirilmiştir (1).
Buna göre “evde doğum yapmak komplikasyon riski bakımından da hastane doğumlarından üstündür”.
Doğum fizyolojik bir olaydır
“Doğum bir hastalık değil, fizyolojik bir olaydır” ve gebe kadın da dünyaya getireceği bebeği de “hasta değildir”.
Gereklilik varsa doğumun hastanede yapılması şarttır ama doğumların tümünün hastanelerde yapılmasında ısrar etmek ancak bu işten menfaat temin edenlerin fikri olabilir.
Doğum, anne ve bebeğin sağlığı bakımından riskler varsa veya gebeliğin gerçeklemesinde tıbbi bir müdahaleye gerek duyulma ihtimali olan durumlarda “elbette hastane ortamında ve doktor tarafından yapılmalıdır”.
Böyle durumlarda evde doğum tabii ki yanlıştır.
Bununla beraber gerekli sistem kurulduğunda evde doğum hem anne ve bebek sağlığı için daha iyi ve doğru olduğu gibi hastaneler ve hekimler üzerindeki ağır yükün hafifletilmesi ve sağlık harcamalarının azaltılması bakımından da büyük önem taşır.
Ülkemizin kadın doğum uzmanları ne diyor?
Ülkemizin kadın-doğum uzmanlarından ikisinin görüşleri de evde doğumun gerekli sistem kurulduğunda tercih edilmesi gereken bir uygulama olabileceği istikametindedir.
Prof. Dr. Bülent Tıraş’ ın görüşleri (2):
Planlı evde doğum, özellikle Avrupa ülkelerinde olmak üzere birçok gelişmiş ülkede yaygın olarak uygulanan bir doğum yöntemidir.
Evde doğumun yaygın olarak yapıldığı ülkelerde, evde doğum genellikle teşvik edilmeye çalışır. Bunun sebepleri de:
- Kadın en özel anını kendi mahremiyetinde yaşamak isteyebilir. Bu şekilde daha korkusuz ve daha kendine güvenli olur.
- Kadının doğum anında ailesinden herkesi görebilmesi ve destek olabilmesi ona huzur verecektir. Bu sayede bir nebze de olsa gevşeyecek ve doğumu daha kolay olacaktır.
- Kadın evinde yatağa bağlı değildir. Arzu ettiği gibi hareket etme özgürlüğüne sahiptir.
- Evde yapılan doğumlar sayesinde maliyet azalır. Aile ekonomik açıdan daha mutlu olur.
- Kadın doğum yapar yapmaz, bebeği ile rahat rahat temas edebilecektir. Anne ve bebek teması hastanede olduğundan daha erken olacaktır. Bu sebeplerden dolayı evde doğum yaygınlaştırılmaya çalışılır.
Evde Doğum ve Hastanede Doğum
- Bu iki doğum yöntemi de araştırılmış ve sonuçlar karşılaştırılmıştır. Araştırma sonuçları çoğunlukla evde doğumu destekler nitelikte çıkmıştır. Şayet annenin gebeliği riskli değilse, evde doğum yapması önerilmektedir. Evde doğumun bebek ya da anne için artan bir riski yoktur. Hollanda’da doğumlar %50 oranında evde yapılmaktadır.
- Hollanda evde doğumun en çok yapıldığı ülkedir ve doğum ardından anne ve bebekte herhangi bir problemin en az yaşandığı ülkedir. Çeşitli çalışmalar, evde doğum ile epizyotomi (doğum kesisi) ve diğer müdahalelerde ve ilaç kullanmada azalma sağladığı ortaya koyulmuştur. Evde yapılan doğumların ortalama %10-20’sinde farklı sebeplerden ötürü hastaneye aktarılmaktadır.
Doç. Dr. İlker Gönyeli’ nin görüşleri (3):
Evde doğuma ilgi giderek artmakta ve ilgi çekmeye devam etmektedir. Hollanda dünyada en yüksek oranda evde doğum gerçekleştiren ülke ünvanını korumaktadır (%30).
Evde doğum sebeplerinin bazıları; daha sıcak, ailevi bir ortamda daha az müdahalenin yapıldığı doğal bir süreçte doğum yapma arzusudur. Büyük çaplı kohort çalışmalarda, düşük riskli kadınların hastane dışı doğumlarında; sezaryen doğum hızının, perineal yırtıkların, medikal müdahalelerin azaldığı ve buna rağmen maternal ve erken perinatal mortalite ve morbiditenin artmadığı bildirilmiştir.
Gelelim neticeye
BİR: Ülkemiz için bugünkü şartlarda evde doğum gerekli sistem olmadığı için söz konusu değildir ama bunun artı ve eksilerinin konuşulması, tartışılması icap eder.
İKİ: Gerekli alt yapının hazırlanarak ve sistemin kurularak “ev doğumlarının artırılmasının” anne ve çocuk sağlığı, doktor ve hastanelerin iş yükünün ve gereksiz sağlık harcamalarının azaltılması bakımından çok önemli olduğuna inanıyorum.
ÜÇ: Evde doğuma karşı çıkmak, doğumu bir hastalık, anne ve bebeğini de hasta olarak görmek anlamına gelir ve bunlar muhtemelen sezaryen doğumu savunanlarla aynı kişilerdir.
Kaynaklar:
1. http://www.bmj.com/content/346/bmj.f3263